Հունվարի 30- փետրվարի 3
4-5-րդ դասարաններ
1, Բլոգներում ամփոփում ենք «Ուսումնական ձմեռ» նախագիծը։
2․ Կարդում ենք…Թումանյանական օրեր
- «Իմ երգը» բանաստեղծությունը (4-5-րդ դասարաններ)
- «Չախչախ թագավորը» հեքիաթը (4-րդ դասարան)
- Ինքնակենսագրությունը (5-րդ դասարան)
3. Գործնական աշխատանքներ
4-րդ դասարան
Մի ան.ամ առավոտյան Ջելսոմինոն գնաց իրենց պարտեզն ու տեսավ՝ բոլոր տանձերը հասել .ն: Տանձերը, ախր, միշտ այդպես .ն, ոչ ոքի ոչինչ չեն ասում, բայց իրենց համար հասնում .ն, և մի գեղեցիկ օր .լ տեսնում ես՝ ար.են հասել .ն, ու եկել է քաղելու ժամանակը:
«Ափսոս, որ սանդու.ք չեմ վերցրել հետս,- մտածեց Ջելսոմինոն: — Արի գնամ, տանից սանդու.ք բերեմ ու մի հատ .լ երկար ձող՝ վերևի ճյուղերից տանձը թափ տալու համար»:
Բայց այդ պահին նրա գլխում մի ուրիշ միտք ծա.եց, ավելի ճիշտ՝ մի փոքր քմահաճույք. «Իսկ եթե .գտվեմ իմ ձայնի՞ց»:
Հարցեր և առաջադրանքներ
- Գուշակեցի՞ր, թե որ գրքից է հատվածը: Եթե գուշակեցիր, նշի՛ր գրքի և հեղինակի անունը:
- Գրի՛ր առավոտ, սանդուղք, պարտեզ բառերի հոմանիշները:
- Գրի՛ր գեղեցիկ, առավոտյան, վերև, երկար բառերի հականիշները:
- Քմահաճույք բառը բաղադրիչների (մասերի) բաժանի՛ր, որոշիր կազմությունը (բառի բաղադրիչների մասին կարդա՛, վերհիշի՛ր, մուլտֆիլմը դիտի՛ր այստեղ ):
5-րդ դասարան
Կետերի փոխարեն գրի՛ ր է, ե կամ ո:
«Մի անգամ իմ բարեկամ մի .րսորդ մեր հանդի անտառուտ սարերից մի եղնիկ նվեր բերեց երեխաներիս համար»:
Այսպես սկսեց ընկերս աշնանային մի երեկ., .րբ նստած միասին նրա պատշգամբում, հիացած նայում .ինք հեքիաթական վերջալույսով վարվռուն սարերին, .րոնց վրա մակաղած հոտերի նման մեղմ.րեն հանգչում էին .սկեգեղմ անտառները:
«Այդ մի մատաղ ու խարտյաշ .ղնիկ էր̀ խ.րունկ, սև ու ջինջ աչքերով, որ ծածկվում .ին երկայն, նուրբ թարթիչների տակ:
Կամաց-կամաց մեր վրա սովորեց նա, .լ չ.ր փախչում, չ.ր վախենում մեզնից, մանավանդ շա՜տ մտերմացել .ր երեխաներիս հետ, նրանց հետ միասին վազվզում .ր պարտեզում, նրանց հետ ճաշում .ր, նրանց հետ քնում:
Մի բան ինձ շատ .ր զարմացնում: Եղնիկը թ.և այնպես ընտելացել .ր մեզ, սովորել .ր մեր տանն ու դռանը, բայց մեկ-մեկ մեզնից թաքուն բարձրանում .ր այս պատշգամբը և ուշագրավ, լռիկ նայում .ր հեռու` անտառներով փաթաթված սարերին, ականջները լարած խորասույզ լսում .ր անտառների խուլ ու անդուլ շառաչը, որ .րբեմն ուժեղանում .ր, երբեմն բարականում` նայելով հովերի թափին: Նայում .ր նա այնպե՜ս անթարթ և այնպե՜ս ինքնամոռաց, որ .րբ պատահում .ր բարձրանում .ի պատշգամբը, ինձ բավական միջոց չ.ր նկատում և .րբ հանկարծ ուշքի .ր գալիս, նետի պես ծլկվում .ր մոտիցս…
Հարցեր և առաջադրանքներ
1. Ո՞ր ստեղծագործությունից է հատվածը: Նշի՛ր հեղինակի անունը:
- Գրի՛ր որսորդ, խորունկ, անդուլ, խարտյաշ բառերի հոմանիշները:
- Տեքստից դո՛ւրս գրիր երեկո բառի հոմանիշը:
- Տրված բառերը բաղադրիչների (մասերի) բաժանի՛ր, որոշիր կազմությունը (բառի բաղադրիչների մասին կարդա՛, մուլտֆիլմը դիտի՛ր այստեղ ):
Օրինակ՝ հեքիաթական- հեքիաթ(արմատ)+ ական(ածանց), ածանցավոր բառ
անտառուտ-
վերջալույս-
աշնանային-
խորասույզ-
անտառ-
Փետրվարի 6- փետրվարի 10
4-5-րդ դասարաններ
- Կարդում ենք…Թումանյանական օրեր
- «Չախչախ թագավորը» հեքիաթը (4-րդ դասարան)
- Երկու սև ամպ — (4-5-րդ դասարաններ)
2. «Տերյանական օրեր» — 5-րդ դասարան
- «Կարծես թե դարձել եմ ես տուն…»
- Տերյանական ֆլեշմոբ
Փետրվարի 9-ը Վահան Տերյանի ծննդյան օրն է: Անգի՛ր սովորիր Վահան Տերյանի «Կարծես թե դարձել եմ ես տուն…» բանաստեղծությունը: «Տերյանական օրեր» շարքից ընտրի՛ր ևս մեկ- երկու բանաստեղծություն, կարդա՛, ձայնագրի՛ր կամ տեսագրի՛ր: Ընտանիքիդ անդամներին նույնպես խնդրիր մասնակցել ֆլեշմոբին՝ կարդալով Տերյան:
3. Բառարանընթերցման ֆլեշմոբ — փետրվարի 7 (4-5-րդ դասարաններ)
Փետրվարի 13-17
4-5-րդ դասարաններ
- Կարդում ենք…Թումանյանական օրեր
Նախագծի շրջանակում այս շաբաթ կարդում ենք՝
- Հսկան բալլադը (5-րդ դասարան)
- Մոծակն ու մրջյունը— (4-րդ դասարան)
- Երկու սև ամպ, Պատրանք — (4-5-րդ դասարաններ)
2. Թումանյանական ֆլեշմոբ
Սիրելի՛ սովորող, վաղը՝ փետրվարի 19-ին, Հովհաննեես Թումանյանի ծննդյան օրն է։ Թումանյանի ծննդյան օրվա կապակցությամբ այսօր ստեղծի՛ր ընտանեկան ռադիոնյութ կամ տեսանյութ:
Առաջարկում եմ շնորհավորական տեսանյութի կամ ռադիոնյութի երեք տարբերակ՝
1.Կարդում ենք Թումանյան — Ընտրի՛ր Թումանյանի ստեղծագործություններից մեկը կամ մի քանիսը, կարդա՛ ընտանիքիդ անդամների հետ միասին: Ձայնագրի՛ր կամ տեսագրի՛ր: Տեղադրի՛ր բլոգումդ:
2. Խաղում ենք Թումանյան — Ընտրի՛ր Թումանյանի հեքիաթներից մեկը, ընտանեկան թատրոնի վերածի՛ր-բեմադրի՛ր, տեսագրի՛ր և տեղադրի՛ր բլոգումդ:
3. Երգում ենք Թումանյան- Ընտրի՛ր Թումանյանի բանաստեղծությունների հիման վրա գրված երգերից մեկը կամ մի քանիսը, երգի՛ր ընտանիքիդ անդամների հետ միասին, տեսագրի՛ր կամ ձայնագրիր: Տեղադրի՛ր բլոգումդ:
3. Գործնական աշխատանքներ
Թեստ 1— 4-րդ դասարաններ
Հայոց լեզու 5 գրքից առաջադրանքներ (վարժ.97-110) — 5-րդ դասարաններ
97. Տրված բառաշարքերից ընտրի՛ր ածանցավոր բառերը ե արմատն ածանցից գծիկով բաժանի´ր:
Օրինակ՝ ձկնիկ — ձկն (ձուկն) — իկ:
Տնակ — տն (տուն) — ակ:
ա) Շապիկ, մկնիկ, զատիկ, ծաղիկ, մայրիկ, աղջիկ,շնիկ, փիսիկ, գեղեցիկ, կապիկ, փոքրիկ, սիրունիկ, կողիկ (կոտլետ), թիթեռնիկ, ծիտիկ, քթիկ, տոտիկ, մատիկ: բ) Գնդակ, գետակ, վանդակ, ելակ, կատակ, նապաստակ, առվակ, զավակ, բակ, գուշակ, որդյակ, դղյակ, կտակ, պատանյակ, թիակ, թակ, բլրակ, վարդակ, սոխակ, մահակ, մոծակ: գ) Գայլուկ, բուկ, մանուկ, գառնուկ, ձագուկ, ձուկ, ձիուկ, բազուկ, մուկ, աղմուկ, հատուկ, մարդուկ, պոչուկ, վհուկ, ձմերուկ:
98. Սխալները գտի´ր և ուղղի´ր:
Օրինակ՝
Բնության մեջ ամեն ինչ՝ փոքրիկ թիթեռնիկն անգամ շատ բան կարող է սովորեցնել մարդուն: —
1. Բնության մեջ ամեն ինչ՝ փոքրիկ թիթեռն անգամ շատ բան կարող է սովորեցնել մարդուն:
2. Բնության մեջ ամեն ինչ՝ թիթեռնիկն անգամ շատ բան կարող է սովորեցնել մարդուն:
Փոքրիկ բլրակն էլ անցիր ու կհասնես ասածս ծառին: Փոքրիկ ձկնիկը ջրիմուռների տակ էր թաքնվել: Քաղաքի ծայրին՝ մի փոքրիկ տնակում, ապրում էր կախարդը: Մի փոքրիկ առվակ իջնում էր սարն ի վար: Անտառից դուրս եկավ մի պստլիկ ձիուկ: Հավն ածեց մի փոքրիկ ձվիկ: Քամին դես ու դեն էր քշում կտոր-կտոր ամպիկները:
99. Տրված բառերից կամ արմատներից նոր բառեր կազմիր՝ ակ, իկ, ուկ ածանցներով: Այստեղ այդ ածանցները փոքրացնում կամ քնքշացնո՞ւմ են:
ա) Թափանց(ել), շրջ(ել), մարտ(նչել), սիրտ ճմլ(ել), ճանճ քշ(ել):
բ) Օրեն(ք), ճաշ, ախորժ, սահուն, պահել, ընդուն(ել), մոլոր(ել), գիտ(ենալ), պատվիր(ել),
բուռն(ն):
գ) Կտր(ել), դիպչ(ել), խուսափ(ել):
102. Բնակավայր կամ տեղանք ցույց տվող բառերին այնպիսի ածանցներ ավելացրու, որ նոր բառերը տվյալ տեղի բնակիչ իմաստն արտահայտեն:
Օրինակ՝ լեռն — լեռնցի:
Երևան, քաղաք, Վան, Մուշ, Աշտարակ, Արտաշատ,Դվին, Կարս, Գյումրի, Լոռի, Ամերիկա, Նյու-Յորք, Լոնդոն, սար, գյուղ:
116. Տրված բաղադրյալ բառերի իմաստներն արտահայտի՛ր բառակապակցություններով:
Օրինակ՝ միաեղջյուր — մի եղջյուր ունեցող:
Վիպագիր, մեծագլուխ, սրընթաց, երկերեսանի, զբոսայգի, սրամիտ, հեռուստացույց, պահարան, հայաստանցի:
127. Ի՞նչ սկզբունքով են ընտրված յուրաքանչյուր շարքի բառերը: Բարձրաձայն կարդա´ և գտի՛ր, թե ո՞ր բառը դրան չի համապատասխանում:
Ա. Ամենաերկար, համաեվրոպական, հայելի, ամենաեռանդուն, կիսաեզրափակիչ, կիասեփ, վրաերթ:
Բ. Նայել, վայել, վայելել, վայելք, հայելանման, հայեր, ինքնաեռ, շղթայել, Կայեն, ծառայել:
129. Գրի´ր բառամիջում է ունեցող յոթ բառ: Այդ բառերով կազմի´ր նախադասություններ:
130.Գրի´ր բառամիջում о ունեցող յոթ բառ: Այդ բառերով կազմի´ր նախադասություններ:
132. Կետերը փոխարինի´ր բ,պ կամ փ տառերով (հարկ եղած դեպքում դիմի´ր ուղղագրական բառարանին):
Նուր., սր.ել, դար.ին, խա.ել, թ.րտալ, եր.ներանգ, եր.եք, համ.ուրել, փր.րել, հինգշա.թի, ճամ.որդ, դար.աս, ճանա.արհ, աղ.անոց, ի.րև, եղ.այր:
133. Կետերը փոխարինի´ր գ, կ կամ ք տառերով (հարկ եղած դեպքում դի´միր ուղղագրական բառարանին):
Թար.մանել, հա.ուստ, կար., պար.ևատրել, եր.իչ, o.ուտ, անեծ., սայթա.ել, զոր., վար.աբեկել, գր.ել, ձա.ուկ:
134. Կետերը փոխարինի´ր դ,տ կամ թ տառերով:
Ար.են, հաղոր.ել, արևմու.ք, զվար., սաղար.ախիտ, բր.ոտ. ժողովուր., հեր., օրիոր., ըն.ունակ, ար.աքին, չորրոր., մար.կային. փար.ամ:
135. Կետերը փոխարինի´ր ջ, ճ կամ չ տառերով:
Վեր., ող., նկարի., չղ.իկ, վայրէ.ք, հա.ոց, խո.ընդոտ, թռ.ուն, թր.ել, թռ.ել, մի.և, մին.և, ամբող., առա.ին, աղ.ամուղ.:
136.Կետերը փոխարինի՛ր ձ, ծ կամ ց տառերով:
Փոր., հար.ում, բար.ունք, ուր., լացակումա., ընթեր.ել, քաղ.րություն, լռակյա., հանդիպակա., լվա.ք, գնա.ք, նստվա.ք, նրբան.ք:
139. Կետերը վախարինի´ր ղ կամ խ տառերով:
Խրո.տ, թու.թ, խե.դել, ծա.սել, կմա.ք, ա.բյուր, պ.տոր, դժո.ք, դրա.տ, զմրու.տյա, ե.բայր, անվա.ճան, ո.կույզ, մ.կտալ, տա.տակ, թա.տ, ա.տոտել:
142. Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված բառերից մեկը:
Թոռնիկն արագ թռավ տատի …: (գիրկ, գիրք) Միաժամանակ երեք … Է կարդում: (գիրկ, գիրք) … անձրևը կտրվելու միտք չուներ: (հորդ, հորթ) … տրտինգ տալով վագեց մոր մոտ: (հորդ, հորթ)
143. Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված բառերից մեկը:
…երի մեջ անծանոթ մի աղջիկ տեսա: (որդ, որթ) …երի պատճառով ձկնորսության չգնացի: (որդ. որթ) Շատ … ավարտ ունեցավ մեր ձեռնարկը: (հաջող, հաչող) … շանը կծան չի լինում: (հաջող, հաչող) Երեխայի … ատամներն արդեն դուրս էին եկել: (կտրիչ, կտրիճ) Իմ բոլոր … ընկերները հավաքվել են այսօր: (կտրիչ, կտրիճ)
144. Կետերի փոխարեն գրի´ր տրված բառերից մեկը:
Նստելու համար մի … տեղ եմ փնտրում: (հարդ, հարթ) Քամին ամբողջ …ը բարձրացրել ու պտտում էր օդում: (հարդ, հարթ) Տարբեր …եր քայքայել էին մարմինը: (աղտ, ախտ) Փոշիով ու … էր ծածկված փողոցը: (աղտ, ախտ) Մի … քարավանից առանձնացել էր: (ուղտ, ուխտ) Քո արած … թանկ է բոլորիս համար: (ուղտ, ուխտ)
145. Ընդգծված բառերը փոխարինի´ր հոմանիշներով: Ընտրածդ բառերի գրությունը ճշտի´ր բառարանի օգնությամբ:
Խոսքս մի՛ կտրիր:
Մինչև ե՞րբ պիտի թաքուն պահես:
Անձրևն ինչպես սկսվել էր, այնպես էլ վերջացավ:
Օդանավի իջնելը ոչ ոք չնկատեց:
Երեխայի նման ուրախանում էին ու լիաթոք ծիծաղում: Եղնիկի ձագը մորն էր փնտրում:
147. Բաց թողնված տառերը լրացրո՛ւ և բառարանով ստուգի՛ր ճի՞շտ ես գրել:
Վեր.ում՝ համար.ա երկնքի տակ, ծնվեցին ջրի կաթիլները: Նրանք լեռների բար.րից, հողի մի.ից դուրս եկան ու, լույսն իրենց մե., ցն.աթյան թիթեռն իրենց վրա, կ.կ.ալով իջան ցա.: Լեռն ի վար, ծառերի կո.քերով, թփերի արան.ներով, զարմանազան խատուտիկ խ.աքարերի վրայով գալիս էին կաթիլները: -Ինչքա՜ն քա.ցր եք,- ասում էին նրանց մամուռները:
Փետրվարի 20-24
4-5-րդ դասարաններ
- Կարդում ենք…Թումանյանական օրեր
Նախագծի շրջանակում այս շաբաթ կարդում ենք՝
- Արծիվն ու կաղնին, Անբախտ վաճառականները բալլադները (5-րդ դասարան)
- Արծիվն ու կաղնին(4-րդ դասարան)
- Երկու սև ամպ, Համերգ— (4-5-րդ դասարաններ)
2. Թումանյանական ֆլեշմոբի արդյունքները․․․
3. Գործնական աշխատանքներ
Թեստ 2 — 4-րդ դասարաններ
Հայոց լեզու 5 գրքից առաջադրանքներ (վարժ.102- 147) — 5-րդ դասարաններ