«Դյուցազնապատում» նախագիծը ունի երեք և ավելի տարիների պատմություն: Ամեն անգամ, երբ փորձում եմ ավարտել-ամփոփել աշխատանքս դյուցազնապատումը ներկայացվող ուրբաթ-համերգից հետո, նորից նոր մտահղացում էր առաջ գալիս՝ նոր ծրագրեր՝ դյուցազնապատումների շարքը շարունակելու: Ամեն համերգից հետո ոգևորությունն այնքան մեծ էր թե՛ սովորողների, ծնողների և թե՛ դասավանդողների շրջանում, որ մտածում էինք դյուցազնապատումների շարքն ընդլայնելու, այն շարունակական նախագիծ դարձնելու մասին: Հյուսիսում այդպես էլ եղավ. միասնական աշխատանքների արդյունքում ծնվեցին իրար հաջորդող դյուցազնապատումները…
Ուսումնական տարվա ընթացքում «Մխիթար Սեբաստացի» կրթահամալիրի դպրոցներից յուրաքանչյուրը հանդես է գալիս 2-3 ուրբաթ-համերգով: Համերգին դպրոցը ներկայանում է իր սովորողներով, դասավանդողներով, ծնողներով: Ներկայացնում եմ կրթահամալիրի կրտսեր դպրոցներից մեկի՝ Հյուսիսային դպրոցի՝ 2018-ից սկսած, ուրբաթ-համերգներն իրենց ողջ ստեղծման-մտահղացման-նախագծման ընթացքով, հաջողություններով, ձեռքբերումներով:
Յուրաքանչյուր ուրբաթ-համերգի հիմքում մայրենիի բաղկացուցիչն է, երաշժտությունը, տեխնոլոգիան….և իհարկե, կրթահամալիրի օրացույցը, որից օգտվելով էլ կազմվում են մեր ուսումնական նախագծերը, այդ թվում՝ ուրբաթ-համերգները : Ամեն մի համերգի նախագիծ սկսվում է դասարանում, առարկայի դասընթացով՝ ուսումնական օրացույցի՝ տվյալ շրջանին համապատասխան գրող-հեղինակի ստեղծագործության(ստեղծագործությունների) ընտրությամբ՝ նախագծելով-հասնելով մինչև ուրբաթ-համերգ: Միասնական քննարկումների, առարկայական համագործակցությունների, ծիսական օրացույցի, ձայնագրման ստուդիայի, ծեսերի լաբորատորիայի հետ համատեղ աշխատանքի արդյունքում էլ ստեղծվում է նախագիծը:
Ստորև ներկայացնում եմ 2018-2021-ի՝ Հյուսիսային դպրոցի դյուցազնապատումները՝ որպես ուրբաթ-համերգներ:
Ամեն ինչ սկսվեց 2018-ի հունվարին՝ ձմեռային ուսումնական ճամբարի շրջանում, երբ որոշեցինք Հյուսիսային դպրոցի 4-5-րդ դասարանների սովորողների հետ բեմադրել-ներկայացնել Հ. Թումանյանի մշակմամբ «Սասունցի Դավիթ» պոեմը:
2018-ի մարտի 23-ին ուրբաթ համերգի պատասխանատուներն էին Հյուսիսային դպրոցի դասավանդողները և սովորողները:
«Սասունցի Դավիթը» 4-5-րդցիների ներկայացմամբ՝
Քանի որ նախագիծը հաջողված էր, որոշեցինք, որ այն պետք է ունենա շարունակութուն և չպետք է սահմանափակվի միայն էպոսով: «Գրաբարյան օրեր», «Ուսումնական ժամերգություն«, «Առավոտյան ընդհանուր պարապմունքներ» նախագծերի արդյունքում, ամրապնդելով գրաբարյան տեքստերը, հոգևոր երգերը, շարականները, դյուցազներգությունները՝ որոշեցինք նոր՝ 2018-2019 ուսումնական շրջանում, հանդես նոր դյուցազնապատումների շարքով: Եվ այսպես, նախագիծը հենց այդպես էլ անվանեցինք՝ «Դյուցազնապատում»՝ ընդգրկելով դյուցազներգություններ, հարսանեկան, հերոսական, քնարավիպերգական, աշխատանքային երգեր, ռազմական պարեր:
2018-2019 ուսումնական առաջին շրջանում ուրբաթ-համերգին ներկայացանք «Դյուցազնապատում » համերգ-ներկայացմամբ:
Դյուցազնապատումը՝ որպես ուսումնական նախագիծ, ենթադրում էր շարունակություն:
Երկրորդ ուսումնական շրջանի ընթացքում որոշեցինք ձայնասկավառակ թողարկել: Նախագծի շրջանակում Հարթակ ակումբում հյուրընկալեցինք էպոսագետ, գրականագետ Հայկ Համբարձումյանին, ով խոսեց-պատմեց-ներկայացրեց էպոսը, էպոսի արդի խնդիրները, մեր սովորողներն էլ ներկայացրեցին իրենց ստեղծած-հորինած էպոսները, էպոսի շարունակության իրենց տարբերակները…
«Դյուցազնապատում» նախագծի ձայնագրման աշխատանքներն իրականացրեցինք, թողարկեցինք…
Դյուցազնապատումների նոր շրջանը
2019-ի ապրիլի 26-ին մեր հերթական ուրբաթ-համերգն էր. այս անգամ այն կրում էր «Ավանդապատումներ-զրույցներ՝ եռապատում» անվանումը: Համերգը բաղկացած էր երեք մասից՝
- Փոքր Մհերը և Զատիկը (հատված «Սասունցի Դավիթ» էպոսից)
- Թմկաբերդի առումը՝ Հովհաննես Թումանյան
- Կարոս խաչ(վիպերգ)
Մինչ համերգը, մայրենիի դասաժամերին՝ ըստ ուրբաթ նախագծի, կարդացինք-ծանոթացանք-բերանացի սովորեցինք Հ.Թումանյանի «Թմկաբերդի առումը» պոեմը՝ պոեմից հատվածներ՝ նախագիծն իրականացնելով ըստ կետերի: Հասմիկ Մաթևոսյանի հետաքրքիր երաժշտական ձևավորման-մտահղացման-բեմադրության արդյունքում 4-5-րդ դասարանի սովորողները մեդիաուրբաթին ներկայացան «Թմկաբերդի առումը» ժողովրդական օպերայով՝
2019-ի հոկտեմբերին մայրենիի 4-5-րդ դասարանների հետ նոր նախագիծ սկսեցինք, որն անվանեցինք «Առականի «: Նախագծի շրջանակում սովորողների հետ ընթերցում էինք առակներ ( Թումանյան, Սարոյան,…), խաղ-բեմադրություններ էինք իրականացնում Հյուսիսային դպրոցի տարբեր հարթակներում: Երաժշտության դասավանդող Հասմիկ Մաթևոսյանի հետ էլ որոշեցինք բեմադրել Հ. Թումանյանի «Մոծակն ու մրջյունը» առակը՝ համադրելով կատակերգերի հետ:
Նախագծի ամփոփումը եղավ ուրբաթ-համերգով: Հ. Թումանյան. «Մոծակն ու մրջյունը»
Դյուցազնապատումը չընդհատվեց նաև 2020-ի գարնանային, ամառային հեռավար ուսուցման ընթացքում. հակառակը՝ «ընտանեկան դպրոցով» նախագծի մի նոր փուլ սկսվեց. այն մտավ տուն, ընտանիք:
Այս տարի՝ 2021-ին, նախագիծը շարունակեցինք. այս անգամ էլ ուսումնական նյութ ընտրեցինք Ղ. Աղայանի «Տորք Անգեղ և Հայկանուշ գեղեցիկ» դյուցազներգությունը: Մարտի 19-ին տեղի ունեցավ Հյուսիսային դպրոցի ուրբաթ համերգը «Խաղերգով, խաղով՝ Անգեղաց հարսանիք» խորագրով։
Քրիստինե Շահբազյան
Քրիստինե Շահբազյան 